Söz Sanatları

Söz sanatları anlatılanı daha etkileyici kılmak için kullanılır. Söz sanatları kendimizi daha iyi ifade etmemizi sağlayan unsurlardır. Anlatımı güçlendirmek, okuyucuda ya da dinleyicide derin etki uyandırmak için söz sanatlarından sıklıkla yararlanılır. Söz sanatları uygulanış biçimlerine göre farklı türlere ayrılır.

1. Benzetme(Teşbih)

Benzetme iki varlıktan birinin diğerine benzetilmesiyle yapılan bir söz sanatıdır.

Benzetmenin dört unsuru vardır:

·        Benzeyen

·        Kendisine Benzetilen

·        Benzetme Yönü

·        Benzetme Edatı 

Benzetmenin dört unsuru olsa da sadece “benzeyen” ve “kendisine benzetilen” unsurlarıyla da benzetme söz sanatı yapılabilir.

Örnekler:

Hasan ağaçlara kedi gibi tırmanırdı.

Benzeyen: Hasan

Kendisine Benzetilen: Kedi

Benzetme Yönü: Tırmanma

Benzetme Edatı: Gibi

Çok zayıf bir çocuktu, kuş kadar hafifti.

Benzeyen: Çocuk

Kendisine Benzetilen: Kuş

Benzetme Yönü: Hafiflik

Benzetme Edatı: Kadar

Aslan asker düşmana geçit vermedi.

Benzeyen: Asker

Kendisine Benzetilen: Aslan

 2. Kişileştirme

İnsana özgü davranışların, düşüncelerin, hareketlerin insan dışındaki varlıklara yüklenmesiyle yapılan söz sanatıdır.

Örnekler:

En samimi dostluğu kitaplarda buldum.

“Dostluk” insanlar arasında kurulan sevgi bağıdır. Bu bağın kitaplarla kurulması kişileştirmeye örnektir.

   Rüzgâr küçük çocuğun saçlarını okşuyordu.

   Rüzgârın, çocuğun saçlarına etkisi “okşamak” olarak verilerek kişileştirme yapılmıştır.

   Bulutlar ağladı sen gittin diye.

   İnsana özgü bir eylem olan “ağlamak” yağmurun yağışını ifade etmesi için bulutlara yüklenmiştir.

   Akşam oldu, yorgun güneş evine gitti.

   Güneşe “yorgunluk” kavramının yüklemesiyle kişileştirme yapılmıştır.