1. Basit Sözcükler
Yapım eki almamış,
başka bir sözcükle birleşmemiş sözcüklerdir. Basit sözcükler çekim eki
alabilir.
Elma, çiçekler, evden, balık, gemiye, duvarı…
2. Türemiş Sözcükler
Yapım eki almış
sözcüklere türemiş sözcük ya da gövde denir.
Yeni, ölçü, kitaplık, simitçi, korkusuz, yarışçılar, gezi, sevgi, okul…
3. Birleşik Sözcükler
Kelimelerin bir
araya gelerek yeni bir anlam oluşturmasıyla ortaya çıkan sözcüklere birleşik
sözcük denir. Bu sözcüklerin adı her ne kadar birleşik sözcük olsa da bu
sözcüklerin ayrı yazılanları da vardır. Birleşik sözcüklerde önemli olan yeni
bir kavramı, anlamı karşılamaktır.
Bitişik ve ayrı
yazılan bazı birleşik sözcükleri aşağıdaki gibi inceleyebiliriz:
Bitişik
Yazılan Birleşik Sözcükler
|
Ayrı Yazılan
Birleşik Sözcükler
|
Aralarında ses olayı olan sözcükler:
kaybolmak(kayıp-olmak) hissetmek(his-etmek)
kaynana(kayın-ana) pazartesi(pazar-ertesi)
|
Sözcüklerden biri ya da hiçbiri anlam değişikliğine
uğramayan birleşik sözcükler:
dil balığı ipek böceği
çörek otu sümüklü böcek
|
Birleşirken anlam değişikliği yaşayan sözcükler:
kuşburnu(bitki) camgüzeli(çiçek)
sarıkanat(balık
türü) kargaburnu(alet)
|
Ulaşım ve yolla ilgili birleşik sözcükler:
çevre yolu ana yol
hava yolu kara yolu
|
İki ya da daha fazla sözcüğün birleşmesinden oluşmuş
kişi ve yer adları:
Atatürk İnönü
Karaosmanoğlu Gülseren
Çanakkale Beşiktaş
|
Bilim ve bilgi sözcükleriyle kurulan birleşik
sözcükler:
gök bilimi dil bilgisi
ses
bilgisi toplum
bilimi
|
Ara yönleri belirten sözcükler:
kuzeybatı kuzeydoğu
güneybatı güneydoğu
|
Yiyecek içecek adlarıyla kurulan birleşik sözcükler:
maden suyu tulum peyniri
irmik
helvası badem şekeri
|
Geçmiş zaman ya da geniş zamanla çekimlenmiş
sözcükler:
imambayıldı mirasyedi
okuryazar konargöçer
|
Zamanla ilgili birleşik sözcükler:
gece yarısı hafta içi
hafta sonu gün ortası
|
Yorumlar
Yorum Gönder
Yorum yap